Objawy niedoborów

Objawy niedoborów składników odżywczych występujące u roślin wodnych mogą w niektórych przypadkach okazać się trudne do zdiagnozowania. Wiele szkód spowodowanych brakiem substancji przybiera podobną postać i nie ułatwia określenia, którego konkretnie składnik brakuje. Poniższa lista do zbiór doświadczeń obejmujących najczęściej występujące objawy niedoborów u roślin akwariowych. W ten sposób będziesz mógł zoptymalizować swoje dawki nawozów aby doprowadzić do szybkiego i bujnego wzrostu roślin.

Po pierwsze, najczęstszą przyczyną powstawania wielu objawów niedoborów u roślin jest niewystraczająca ilość CO₂. Zakładamy zatem, że w akwarium występuje stężenie około 20-30mg/l. Jeżeli widzisz jakiekoliwek niepokojące objawy na roślinach – najpierw sprawdź dwutlenek węgla.

Po upewnieniu się, że objawy nie są spowodowane brakiem CO₂ możesz przystąpić do określenia niedoborów na podstawie poniższych wskazówek.

Azot (azotany, amoniak, mocznik)

Optymalne stężenie NO₃ w akwarium roślinnym: 5-30 mg/l

Kolor liści blednie, aż do osiągnięcia żółtawej barwy, starsze liście będą bardziej zółte niż nowe przyrosty, jednak nie odpadną od rośliny.

Objawy znacznych niedoborów azotu mogą ujawniać się na różne sposoby. Karłowacenie i bladnięcie nowych przysrostów może również oznaczać brak azotu. Obumieranie stożków wzrostu (poskręcanie lub częściowe ciemnienie) lub bardzo powolny wzrost mogą być kolejnym symptomem.

W przypadku niektórych gatunków roślin, liście mogą przebarwiać się na czerwonawy kolor.

Fosfor

Optymalny stężenie PO₄ w akwarium roślinnym: 0,1-1,5 mg/l

Roślina przestaje rosnąć i zmienia odcień na jaśniejszy w niektórych częściach. Niektóre gatunki mogą stawać się ciemniejsze. Starsze liście mogą pokryć się okrzemkami i łatwiej odpadać. Czasami zdarzają się brązowawe plamy na liściach lub przebarwienia liści na kolor intensywnie fioletowy (nagromadzanie pigmentu – antocyjanów). Objawy niedoborów fosforu są podobne do azotu.

Potas

Optymalny stężenie K w akwarium roślinnym: 5-30 mg/l

Ogniska nekrozy na starszych liściach. Na początku są widoczne jako małe kropki, które stopniowo się powiększają. Często kropki te posiadają żółtawą otoczkę. Nowe przyrosty są karłowate. W przypadku niektórych gatunków starsze liście przed odpadnięciem mogą zmienić barwę na bardziej zółtawą. Jednak w przeciwieństwie to objawu niedoboru magnezu, nerwy liśći nigdy nie zrobią się zółte.

Żelazo

Optymalny stężenie Fe w akwarium roślinnym: 0,1-0,5 mg/l

Niedobór żelaza oznacza mniejszą ilość chlorofilu w nowych liściach. Prowadzi to to blednięcia zielonego koloru łodygi i liści. Stożki wzrostu roślin z rodzaju Ceratophyllum najpierw dostają czerwonawo-fioletowych kropek, aby później nabrać białego koloru.

Łodygi moczarki (Egeria densa) najpierw nabierają żółtawego zabarwienia i karłowacieją. Liście przylegają bardzo blisko do łodygi.

Nowe liście roślin z rodzaju Echinodorus pozostają niewielkich rozmiar w przypadku wystąpienia niedoboru. Dodatkowo na liściach występują jasne przebarwienia w formie kropek lub pasów.

W przypadku dużych niedoborów, roślina nie będzie w ogóle wytwarzała chlorofilu, a nowe liście będą obumierać. Tkanka liścia będzie bialała szybciej niż unerwienie, które pozostanie zielonkawe. Długotrwałe objawy braku żelaza to nekroza nowych liści (czarne plamy i dziury), które dodatkowo będą karłowaciały.

Objawy niedoboru żelaza będą najpierw widoczne na roślinach szybko rosnących.

Magnez

Optymalny stężenie Mg w akwarium roślinnym: 5-10 mg/l

Niedobór magnezu ma podobne symptomy jak niedobór żelaza. Brak tego pierwszego blokuje wchłanianie drugiego. Występują wtedy objawy silnej chlorozy. Liście zmieniają barwę na żółtą aż do białawej. Mogą wystąpić fioletowe przebarwienia na szczytach liści oraz karłowa deformacja kształtu. Takie same objawy można zaobserwować na młodych liściach i przyrostach.

Wapń, bor i inne pierwiastki śladowe

Optymalny stężenie Ca w akwarium roślinnym: 20-30 mg/l

Objawy niedoboru wapnia to zahamowanie wzrostu rośliny, karłowacenie i deformacja liści. Nowe przyrosty mogą mieć jaśniejszy odcień (nawet białawy) niż starsze liście. Warto pamiętać że zazwyczaj woda kranowa zawiera w zupełności wystarczającą ilość wapnia. Objawy niedoboru boru wyglądają bardzo podobnie, jednak zdarzają się podobnie rzadko, ze względu na to, iż prawie każdy nawóz dla roślin zawiera ten pierwiastek. Nie będziemy rozważać możliwości niedoborów pierwiastków śladowych ponieważ taka sytuacja jest praktycznie niemożliwa. Najcześciej występujące niedobory to braki azotu, fosforu, potasu, żelaza lub magnezu. To one powinny znajdować się na szyczcie listy pierwiastków, które mogą być odpowiedzialne za złą kondycję roślin.